Jeśli jako dzieci, czy już jako dorośli, znajdujemy się w ciągłej ekspozycji na stres, a zarazem brak nam świadomości i możliwości, aby i w jaki sposób odreagować skutki sytuacji stresowej to kumulujemy energię w ciele. Stan pogłębiają kryzysy psychiczne i przeżycia traumatyczne (w tym PTSD).
Ten stan może trwać wiele tygodni, miesięcy, lat i powodować trwałe negatywne skutki, które zostaną z nami na zawsze....
.png)
Wypalony układ nerwowy ma bardzo ograniczone zasoby. Percepcja zmysłowa szybko się wyczerpuje. Jesteś nieustannie poirytowany, wyczerpany, zdezorientowany, zapominasz o ważnych rzeczach, nie ogarniasz swojego życia. Nie możesz się wyspać, nie możesz się zregenerować, odpoczynek nie przynosi pożądanych efektów.
Dysautonomia jest zaburzeniem mało znanym, nie spopularyzowanym, ciężkim do diagnozowania, wielorakim, choć jej objawy dotykają wiele osób. Są łączone z neuroboreliozą, stwardnieniem rozsianym, zapaleniem stawów oraz nerwicą wegetatywną czy lękową (pomimo podobieństwa objawów dysautonomii i objawów występujących w atakach lęku i paniki, a nawet w depresji, dysautonomia nie jest zaburzeniem psychicznym, lecz spowodowana nieprawidłową pracą autonomicznego układu nerwowego).
Dysautonomia jest zaburzeniem w funkcjonowaniu autonomicznego układu nerwowego (AUN) czyli części układu nerwowego unerwiającego organy, który dzieli się na współczulny i przywspółczulny
(szczegóły naukowe znajdziecie tutaj)
Rozregulowana relacja między częścią współczulną a przywspółczulną AUN, w konsekwencji dysautonomii przewlekłej może prowadzić do poważnych zaburzeń całego organizmu, wszystkich układów i psychiki.
Przyczyny wystąpienia dysautonomii mogą być pierwotne (np. genetyczne "rodzinne" mają swoją jednostką chorobową w klasyfikacji chorób i zaburzeń czy związane z chorobami układu nerwowego) albo wtórne. Czynniki wtórne związane są z niestabilnością kręgosłupa, cukrzycą, nietolerancjami i niedoborami pokarmowymi, zakażeniami wirusowymi i bakteryjnymi, ale mogą też być środowiskowe, jak doświadczenie traumy, kryzysu psychicznego czy długotrwałego stresu.
Niestety, mała świadomość w Polsce powoduje, że objawy mogą być leczone latami w sposób niewłaściwy i pogłębiać się.
Dysautonomia może przybrać postać choroby autoimmunologicznej, gdzie objawy są podobne do dolegliwości osób np. z przebytą boreliozą.
Jakie to objawy?
Suchość w ustach, suchość oczu, osłabienie, przewlekłe zmęczenie, rozległy ból w całym ciele, bóle mięśni bez przyczyny, drętwienie i mrowienie, bóle i zawroty głowy, uczucie kołatania serca (tachykardia lub bradykardia), skaczące obniżone ciśnienie krwi, problemy z prawidłowym funkcjonowaniem ukł. pokarmowym i ukł. oddechowego, nadmierne pragnienie, nadmierne pocenie się lub całkowity brak pocenia się, nietolerancja ciepła/zimna, stany zapalne gardła, wysokiej wilgotności/suchego powietrza, zimne kończyny, obrzęki stawów.
Występują również zaburzenia poznawcze, które objawiają się m.in. częste zapominanie, dezorientacja co do miejsca i czasu, poddenerwowanie, nadwrażliwość zmysłów (na dzwięki, światło; szybkie przebodźcowanie się), niska podatność na stres, lęki.
Z kolei syndrom POTS (pierwotna i przewlekła forma dysautonomii, zespół posturalnej tachykardii ortostatycznej) opisuje się jako zjawisko wpływające na autonomiczny układ nerwowy (AUN), który kontroluje kluczowe funkcje organizmu niezależne od naszej woli, w tym np. tętno, ciśnienie krwi. Jest to grupa objawów, które pojawiają się na skutek zaburzenia krążenia krwi. Objawy te pojawiają się najczęściej podczas stania lub lub zmiany pozycji ciała na stojącą. Może pojawić się ból i zawroty głowy, omdlenia, kołatanie serca, zmęczenie, problemy z koncentracją i pamięcią (tzw. mgła mózgowa), niewyraźne widzenie, nudności. Zespół POTS to najczęstsza forma dysautonomii, ale też jest nim Zespół Wypalenia Zawodowego.
Niestety, mechanizmy stojące za wystąpieniem tych zaburzeń są nadal nieznane, a samo zaburzenie uważa się za nieuleczalne.
Można jedynie rehabilitować układ nerwowy na różne sposoby:
- aktywność fizyczna, wspieranie mięśni szkieletowych, ćwiczenia izometryczne i oporowe, pływanie, spacery
- zwiększenie ilości przyjmowanych płynów (do 2,5l na dobę) + elektrolity
- redukowanie napięcia, dbanie o relaks i odpoczynek psychiczny, dbanie o emocje i relacje
- wykluczenie używek, optymalna dieta niskowęglowodanowa
- dbanie o zachowanie właściwego biorytmu dobowego
- regeneracja nadnerczy (sen, witaminy z grupy B, magnez)
Źródła wiedzy:
Rodzinna dysautonomia i Rodzinna dysautonomia
Tajemnice dysautonomii autoimmunologicznej