Czy zdrowe myślenie może uzdrowić?
Czy optymizm może pomóc zwalczyć chorobę?
Czy skierowanie uwagi na pozytywne rzeczy może sprawić, że będzie nam żyło się lepiej?
Czym jest psychoneuroimmunologia?
Psychiatra Martin E. P. Seligman, autor pojęcia wyuczonej bezradności i psychologii pozytywnej, w swoich badaniach wykazał, że stany psychologiczne wpływają na podatność na przeziębienia.
Seligman w książce „Pełnia życia” pisze tak:
„Chciałbym, aby nauka potwierdziła, że ludzie mający ‘silniejsze’ układy odpornościowe są odporniejsi na choroby zakaźne, jednak nie jest to kwestia rozstrzygnięta. O dziwo jednak znacznie lepiej udało się rozstrzygnąć, jak stany psychologiczne wpływają na podatność na przeziębienia."
Robert Ader, psycholog, twórca psychoneuroimmunologii (PNI), badał zależność między stanami psychicznymi a procesami immunologicznymi i układem odpornościowym. W toku prac prac badawczych zaobserwowano korelację między wzrostem stresu a obniżeniem odporności organizmu. PNI bada również wpływ innych emocji na hormony, neurotransmitery i komórki oraz procesy układu immunologicznego, oscylując wokół podejścia, że istnieją powiązania łączące mózg, zachowanie i układ odpornościowy.
Koncepcje PNI rozwinął Carl Simonton, lekarz, onkolog, pionier psychoonkologii, który wprowadził program pracy z przekonaniami (RTZ) do swojego programu pomocy pacjentom i osobom wspierającym. W Polsce prekursorem medycyny psychosomatycznej jest dr Mariusz Wirga, lekarz psychiatra, psychoonkolog.
Był bliskim współpracownikiem Carla Simontona, oraz Maxie C. Maultsby’ego, psychiatry, twórcy Racjonalnej Terapii Zachowania – RTZ (Rational Behavior Therapy RBT), który stworzył taką definicję zdrowia psychicznego:
"Emocjonalnie zdrowi ludzie są zorientowani na rzeczywistość i zaangażowani w to, by żyć produktywnie, uzyskując maksymalną osobistą i społeczną aprobatę oraz doznając minimalnych, niepożądanych konfliktów emocjonalnych.”
Z kolei dr A. Ellis, twórca terapii racjonalno-emotywnej REBT, twierdził, że:
"W dużej mierze możesz sam sobie pomóc, jeśli taki będzie twój wybór, jeśli będziesz nad tym pracował..." i jest to bliskie w podejściu Racjonalnej Terapii Zachowania, która:
- opiera się za założeniach psychologii poznawczo-behawioralnej, bazuje na zdrowej pracy na przekonaniach, na poziomie zarówno emocjonalnym, semantycznym jak i racjonalnym
- pomaga zobaczyć nowe możliwości, odlokować możliwości, uspokoić, pozbyć toksycznych emocji i destrukcyjnych myśli, a także pozbyć wielu chorób, których podstawą są często negatywne przekonania na temat siebie, otoczenia, świata
- metody pracy RTZ są proste i czytelne, opierają się na konkretnych technikach, jak m.in. Model ABCD emocji, Zasady Zdrowego Myślenia, Racjonalna Samo-Analiza, polegające na zdrowym myśleniu opartym na faktach, nie przekonaniach.
- jest wszechstronna, skonstruowana logicznie; można łączyć ją z innymi metodami rozwoju, wypracowując swój indywidualny warsztat
- zachęca do samodzielnego przemyślenia zagadnień, wiążących się z bólem emocjonalnym
- skłania do poniesienia całkowitej odpowiedzialności za proces, nie narzuca celów, zmian, wartości czy tempa pracy
- jest metodą autoterapeutyczną, dla osób, którzy chcą pracować nad sobą
- nie narzuca rozwiązań i interpretacji przekonań, oddziela fakty od obiektywnej prawdy
- koncentruje się na pozytywnej wizji ludzkiej natury - to my jesteśmy twórcami naszych zaburzeń i dzięki odpowiednim technikom możemy pomagać sobie samemu
- wymaga zdolności krytycznego myślenia, jest metodą odpowiednią do korygowania problemów wyuczonych
- wymaga poznania, zrozumienia, wypracowania modelu, praktyki z przekonaniami i wyobraźnią
- pomaga zrozumieć siebie, odzyskać kontrolę i cieszyć się nawet z niepowodzeń :)
W RTZ chodzi o zrozumienie, że to, jak się czujemy i jak myślimy zależy od nas, my mamy na to wpływ i my możemy to zmieniać, jeśli zechcemy, zamiast zwalać winę na innych i tkwić w tym. Bo każdy z nas ma już wszystko, by siebie uzdrowić, tylko musi po to sięgnąć :)
RTZ pozwala na pozycie się etykietek – one naznaczają, stawiając nas w pozycji przegranej, nie pozwalając ma podjęcie zmian. Leń, cynik, narcyz, chory na depresję, DDA itp. Pewien zespół okoliczności i cech, które wypracowane zostały przez jakiś proces, nie muszą oznaczać naznaczenia na całe życie. Swoje samostanowienie można poszerzać, niezależnie od nadanej nam etykiety.
RTZ pomaga zmienić schemat myślenia lub zaakceptować go, nawet jeśli komuś innemu może nasze przekonanie wydawać się nieprawdziwe, krzywdzące itp. To my decydujemy o jakości naszego życia, decydujemy o naszych myślach /których nie można się bać/, o naszych emocjach /którym nie można zaprzeczać/, o naszych działaniach /które mają istotny wpływ na nas i nasze otoczenie/.
Polecam te metodę pracy każdemu, kto chce:
- poznać narzędzia, ułatwiające kontrolę własnych emocji i wpływ na nie;
- nauczyć się, jak pomagać sobie i innym radzić sobie z problemami natury osobistej lub zawodowej, stresem, wypaleniem, chorobami;
- spojrzeć na siebie i świat z innej perspektywy oraz zrozumieć jak można myśleć i odczuwać zdrowiej niż do tej pory;
- mieć możliwość praktykowania kompleksowej metody pracy z przekonaniami zamiast tzw. myślenia pozytywnego.
Z metod RTZ może korzystać każdy, niezależnie od poziomu wiedzy, kompetencji, przyczyn kryzysu emocjonalnego. To metoda krótkoterminowa dająca długotrwałe rezultaty, bezpieczna, oparta na wewnętrznym dialogu, pracy z wyobraźnią, wewnętrznej motywacji i technikach relaksacyjnych.
👇
Dr Mariusz Wirga jest popularyzatorem Terapii Simontonowskiej i RTZ w Polsce i na świecie. Terapia oparta na metodzie RTZ jest z sukcesem prowadzona z pacjentami onkologicznymi w Simontonowskim Instytucie Zdrowia. Natomiast współpracowniczką dr Wirgi i trenerką RTZ w Polsce, której szkolenia z całego serca jako uczestniczka polecam, jest psycholog Agnieszka Hottowy.
KSIĄŻKI: Dr Maxie C. Maultsby "Racjonalna terapia zachowania"
Dr Maxie C. Maultsby, Mariusz Wirga, Michael DeBernandi "ABCD twoich emocji"
terapia i szkolenia RTZ Agnieszka Hottowy
O psychologii choroby, wpływie emocji na choroby zakaźne pisałam w:
PSYCHOLOGIA CHOROBY ZAKAŹNEJ. CZY OPTYMIZM MOŻE URATOWAĆ LUDZKOŚĆ?
O psychoneuroimmunologii pisałam w:
JELITA – UŚPIONY MÓZG, PSYCHONEUROIMMUNOLOGIA I KAWAŁEK Z ŻYCIA
